به گزارش روابط عمومی معاونت راهبردی ریاست جمهوری مدیران استانی  سه استان نوار ساحلی شمالی و کارشناسان مرتبط با موضوع الگوی مدیریت پسماند روستایی طی نشست در ساختمان مرکز بررسی های استراتژیک جهت بررسی موضوع مدیریت پسماند روستایی در استان‌های ساحلی شمالی میهمان معاونت راهبردی ریاست جمهوری بودند.

در این نشست، هادی حق‌شناس، استاندار گیلان، نمایندگان استانداران مازندران و گلستان، مدیر دفتر پسماند سازمان محیط‌زیست، مدیرکل روستایی و معاونین حوزه‌ی پسماند سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، نمایندگان معاونت علم و فناوری ریاست‌جمهوری، مشاور محترم سازمان برنامه و بودجه، نماینده مرکز پژوهش‌های مجلس و اعضای اندیشکده پژوهش‌های راهبردی پسماند حضور داشتند.

در ابتدای  این جلسه که با ریاست دکتر مجاهدی، معاون معاونت راهبردی برگزار شد خانم دکتر نرگس آذری، گزارشی درباره‌ی موضوع جلسه ارائه داد.

وی با اشاره به  سابقه‌ی ده‌ساله‌ مرکز بررسی‌های استراتژیک در دولت‌های گذشته در بررسی موضوع پسماند استان‌های ساحلی گفت:  در دولت چهاردهم این موضوع با همکاری اندیشکده پژوهش‌های راهبردی پسماند به عنوان بازوی پژوهشی معاونت و استانداری گیلان با توجه ویژه و عزم جدی شخص استاندار در حال استمرار و پیشرفت است.

آذری  وضعیت پسماند روستایی استان‌های ساحلی را اینگونه توصیف کرد: «در حال حاضر به دلیل عدم کارایی سیستم انتقال زباله‌های روستایی، اتکاء به مخازن روستایی، مشکلات مقصد در پذیرش پسماند روستایی و گران بودن این شیوه‌ی مدیریت، دو پدیده‌ی خطرناک در حال شیوع در روستاهاست، اول پدیده‌ی زباله‌سوزی در فضای باز که بر اساس یک مطالعه‌ی پرسشنامه‌ای در استان گیلان، در 85 درصد روستا صورت می‌گیرد و دیگری، ایجاد دفن‌گاه‌های روستایی در روستاها به عنوان راهکار مدیریت پسماند است.

دهیاران تلاش زیادی برای مدیریت پسماند در روستاها انجام می‌دهند، در بسیاری از روستاها، آموزش روستاییان برای حذف پسماند تر از چرخه‌ی انتقال، با موفقیت انجام می‌شود اما مساله‌ی اصلی بخش غیرقابل بازیافت زباله است که موجب ناقص ماندن مدیریت پسماند می‌شود».

در این جلسه، نرگس  آذری، از نمونه‌ای در روستای سالکده استان گیلان نام برد که مدیریت پسماند روستایی به شکل کامل به روستا واگذار شده‌است و در سه سال گذشته، با مشارکت کامل مردم روستا و بهره‌گیری از یک زباله‌سوز کوچک‌مقیاس، شیوه‌ی موثری از مدیریت پسماند در این روستا تحقق یافته است.

 اندیشکده، این روستا را به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار داده است و الگوی اجرای این شیوه را مستند نموده است.

 در گام بعدی، مدل سیاستی الگوی مدیریت پسماند روستایی با نام «خوشه» طراحی شد.

در خوشه‌های مدیریت پسماند روستایی، مساله‌ی مدیریت پسماند به موضوعی حاکمیتی تبدیل می‌شود، استانداری‌ها، فرمانداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌ها در هریک از بخش‌های این الگوی حکمرانی فعال شده و نقش نظارتی، حمایتی یا اجرایی بازی می‌کنند.

در این الگو، استفاده از فناوری‌های کوچک‌مقیاس، نقش موثری دارد که باید در پازل طراحی شده، دیده شود اما مخاطراتی در این زمینه نیز وجود دارد، عدم مدیریت پسماند و مخلوط‌سوزی، عدم مدیریت ساختارمند در روستا و استفاده از زباله‌سوزهای غیراستاندارد می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات فنی و مدیریتی شود که در طراحی الگوی خوشه، راهکارهایی برای اجتناب از این موارد و نظارت موثر در اجراء دیده شده است.

ایجاد ساختار جدید حکمرانی در مدیریت پسماند روستایی بر اساس الگوی خوشه در استانداری‌ها، تعیین استاندار کیفی استقرار فناوری‌های کوچک‌مقیاس، تعیین استانداردهای کمی تشخیص آلایندگی‎‌ها و خارج ساختن فناوری‌های کوچک‌مقیاس از شمول ارزیابی زیست‌محیطی، از سوی سازمان محیط‌زیست، حمایت بودجه‌ای از مدیریت پسماند روستایی و حمایت حاکمیتی از اجرای طرح خوشه‌های مدیریت پسماند روستایی، از سوی دولت، خارج ساختن زباله‌سوزهای کوچک‌مقیاس از شمول ارزیابی سلامت طرح‌های بزرگ‌مقیاس توسعه‌ای، معرفی فناوری‌های نوین و داخلی مدیریت پسماند از سوی معاونت علم و فناوری ریاست‌جمهوری به استانداری‌ها، مواردی بود که در این نشست، مورد نقد، بحث و بررسی حاضرین قرار گرفت.